De bijzondere geschiedenis van Artihove
Deel 2/3: de oprichting van Regina
Op deze pagina van onze website vindt u een korte geschiedenis van Artihove. In de komende blogs vertellen wij wat uitgebreider over de verschillende delen uit de geschiedenis van Artihove.
Vorige week vertelden wij al over het allereerste begin van Artihove, namelijk met de oprichting van plateelbakkerij De Swaen. Onze geschiedenis gaat verder met de oprichting van kunstaardewerkfabriek Regina in 1898, door Gerrit Frederik van der Wandt en Georges Antoine Barras. De initialen WB stonden vaak herkenbaar op de producten uit deze tijd.
In 1898 werd koningin Wilhelmina gekroond, vandaar de naam Regina. Regina betekent ‘koningin’ in het Latijn.
Foto : www.pipemuseum.nl
Regina specialiseerde zich in het maken van Goudse Plateelpijpen. Tevens waren zij de eerste die de bekende Goudse Doorrokers maakten. Dit was een nieuwe manier van pijpen maken. Voordat de Doorrokers gemaakt werden, werden er metalen persmallen gebruikt, waarin de pijpen met pijpaarde werden gevormd. Maar nu ging men gebruik maken van mallen van gips, volgegoten met vloeibare klei. Het produceren van de Doorroker was een antwoord op de meerschuim pijpen en houten pijpen die massaal de Nederlandse markt begonnen te overspoelen en waardoor ook de ouderwetse Goudse kleipijpen verdwenen. Diverse Goudse pijpenmakers maakten Doorrokers zowel in enkele- als dubbelwandige uitvoering. De meeste Doorrokers werden met een metalen busje aan een roer van rubber, kunststof of hout gemonteerd.
Foto: www.pipemuseum.nl
Naast de productie van Doorrokers, schilderden de medewerkers van Regina Gouds Plateel en andere Jugendstil producten. Op het hoogtepunt van het bestaan waren er 65 handschilders in dienst en exporteerde Regina het beroemde product wereldwijd.
Gouds plateel is een verzamelnaam voor zowel glanzend als mat geglazuurd aardewerk, zoals dat door verschillende plateelfabrieken in Gouda werd geproduceerd. Wat er op dit aardewerk staat, is heel divers en dit veranderde door de jaren heen, maar herkenbaar zijn:
- Florale afbeeldingen en op florale onderwerpen gebaseerde vormen
- Expressief kleurgebruik op basis van intense kleuren en kleurcontrasten
- In vergelijking met andere Jugendstil relatief stevige lijnvoering
Foto: www.goedewaagen.nl
De voor Gouds plateel gebruikte techniek is die van faience. Hierbij wordt het aardewerk eerst gebakken in de oven en vervolgens gedecoreerd met een "onderglazuurverf". Daarna wordt het aardewerk voor een tweede keer gebakken en ontstaat het eindresultaat. De schildering versmelt tijdens de tweede keer bakken met de glazuurlaag en wordt er zo ingebrand.
Regina produceerde ook voor grote buitenlandse bedrijven, onder andere in Engeland (Liberty's of London) en in Canada (Ryrie Birks). De verslechterende bedrijfsresultaten en de slechte gezondheid van Otto van der Want (zoon van de oprichter), deden hem besluiten om de aardewerkfabriek in 1979 te sluiten. De naam Regina werd toen aan Artihove verkocht.
Volgende week: de oprichting van Artihove.
